Franse presidentsverkiezingen: een veel onzekerder herhaling van de tweede ronde tussen Macron en Le Pen

In de eerste ronde van de presidentsverkiezingen in Frankrijk behaalden de centrumrechtse zittende Emmanuel Macron en Marine Le Pen de eerste twee plaatsen, net als in 2017.

De winnaar tussen de twee kandidaten zal worden beslist in de tweede ronde van de verkiezingen op 24 april, in een stemming die waarschijnlijk veel onzekerder zal zijn dan 5 jaar geleden. Het verschil tussen de 2 kandidaten was aanzienlijk kleiner geworden in de weken voorafgaand aan de eerste ronde van de verkiezingen. Desalniettemin blijft de zittende president favoriet voor herverkiezing.

 

Als Emmanuel Macron herkozen wordt, zullen de komende 5 jaar gekenmerkt worden door continuïteit. 

Zijn programma omvat de afschaffing van de bijdrage op de toegevoegde waarde geproduceerd door bedrijven (CVAE, EUR 10 miljard), het einde van de TV-licentie (ongeveer EUR 4 miljard), en het uitstel van de wettelijke pensioenleeftijd van 62 naar 65 jaar (een hervorming die vanwege de pandemie werd uitgesteld). In het kader van inflatoire druk stelt Macron ook voor om de stijging van gas- en elektriciteitsprijzen te blijven beperken, de korting op brandstofprijzen te verlengen, en pensioenen te indexeren aan inflatie.

 

De verkiezing van Marine Le Pen is niet uitgesloten. Dit zou een negatieve reactie op financiële markten teweegbrengen en twijfels oproepen over de Europese stabiliteit en cohesie. 

Zoals blijkt uit de daling van Franse aandelen en stijging van obligatierentes enkele dagen voor de eerste ronde, kan de verkiezing van Marine Le Pen niet langer worden uitgesloten. Als dit gebeurt, wordt een meer negatieve reactie van de markten verwacht, aangezien zij de extreemrechtse kandidaat als minder betrouwbaar beschouwen wat betreft de overheidsfinanciën. Haar programma omvat het vervroegen van de pensioenleeftijd naar 60 jaar voor degenen die vroeg zijn begonnen met werken (geschatte kosten van EUR 26 miljard), de verlaging van de btw op energie (EUR 10 miljard) en een overheidslening tegen nulrente om huiseigenaarschap te bevorderen (EUR 13 miljard). Aan de inkomstenkant zou het grootste deel komen van verschillende maatregelen om buitenlanders uit te sluiten van sociale uitkeringen. Bovenal zou haar verkiezing worden gezien als een bedreiging voor de politieke stabiliteit en cohesie van de Europese Unie. Marine Le Pen zou de EU uitdagen door grenscontroles opnieuw in te voeren, de netto bijdrage van Frankrijk aan de begroting van de EU te verminderen en de suprematie van het EU-recht ter discussie te stellen.

 

Als Macron herkozen wordt, zouden de wetgevende verkiezingen gevaarlijk kunnen zijn voor zijn partij. 

Als hij zijn parlementaire meerderheid verliest, zal Macron gedwongen worden een coalitieregering te vormen, wat het risico op politieke instabiliteit vergroot en zijn vermogen om zijn programma uit te voeren vermindert. Hoewel parlementsverkiezingen die kort na de presidentsverkiezingen worden gehouden altijd een meerderheid hebben opgeleverd voor de nieuw gekozen president, kan de situatie deze keer anders zijn, vooral bij een nipte overwinning.

 

Ongeacht de uitkomst staat de Franse economie voor een zeer ongunstige omgeving, waarin het herstel sterk belemmerd wordt door de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. 

De stijging van grondstofprijzen zal de inflatie naar het hoogste niveau in decennia brengen, wat druk zal leggen op de consumptie van huishoudens. Tegelijkertijd zullen bedrijven te maken krijgen met aanzienlijke kostenstijgingen. Bedrijfsinvesteringen zullen dus waarschijnlijk worden afgeremd door zowel economische onzekerheid als dalende winsten.