Auto-industrie aan de frontlinie van de overgang naar koolstofneutraliteit

Renault heeft onlangs aangekondigd dat het twee afzonderlijke dochterondernemingen opricht om zijn elektrische voertuig (EV) en traditionele verbrandingsvoertuigbedrijven te produceren, zodat het de investeringen kan financieren die nodig zijn om de ontwikkeling van elektrische auto's op te voeren.

De fabrikant staat voor dezelfde uitdagingen als de overgrote meerderheid van de spelers in de industrie (niet alleen andere autofabrikanten, maar ook leveranciers van apparatuur en dealers): de recente daling van de verkoop, marktvolatiliteit, sombere economische vooruitzichten en aangescherpte milieunormen. In deze context is koolstofarme mobiliteit (elektrisch, hybride en waterstof) een cruciaal ontwikkelingsgebied voor de komende decennia.

De strijd om leiderschap en innovatie in metalen en technologieën woedt, en de wereldwijde belanghebbenden zijn begonnen aan een hevige concurrentiestrijd. Toegang tot metalen en toeleveringsketens zal uiteraard van vitaal belang zijn, evenals investeringscapaciteit en toegang tot gewilde vaardigheden.

 

Koolstofarme mobiliteit nu een belangrijke wereldwijde uitdaging

Voertuigelektrificatie is uitgegroeid tot een wereldwijde competitie. Spelers over de hele linie - geavanceerde en opkomende economieën, mijnbouwlanden enzovoort - bereiden zich voor om ervoor te zorgen dat ze de boot van de koolstofarme mobiliteit niet missen. China heeft al zijn stempel gedrukt als een belangrijke speler in de batterijproductie: het beschikt over 60% van 's werelds capaciteit voor lithiumraffinage, 77% van de wereldwijde productie van batterijcellen en 60% van de wereldwijde productie van batterijcomponenten.

Decarbonisatie staat ook hoog op de politieke agenda van OESO-landen. Naast milieuzorgen zijn economische uitdagingen (creatie van banen en herindustrialisatie) en industriële soevereiniteit belangrijke factoren. Het subsidiëren van autaankopen is een van de regelmatig gebruikte instrumenten van overheden om het bedrijfsleven te ondersteunen en het verbruik te stimuleren. De Chinese en Amerikaanse autoriteiten hebben onlangs subsidies ingevoerd voor huishoudens om EV's te kopen. Deze twee landen kunnen vertrouwen op hun uitgestrekte binnenlandse markten om de industrie te ontwikkelen. In Frankrijk overweegt de overheid "sociaal leasen" om de armste huishoudens te helpen bij het kopen van EV's, naast conversiebonussen. We kunnen ons echter afvragen hoe duurzaam deze maatregelen zullen zijn gezien de pessimistische economische vooruitzichten wereldwijd en de stijgende inflatie.

De belangrijkste spelers in de auto-industrie werken ook aan de verticale integratie van waardeketens. Verschillende voertuig- en apparatuurfabrikanten hebben joint ventures aangekondigd voor lithium-ion- en waterstofbatterijen. De uitdaging is om de aanvoer en kosten te beheersen in elke fase van het industriële proces (grondstoffen, batterijen, motoren en voertuigen). Het uitbreiden van deze markt zou nieuwe kansen moeten bieden voor alle spelers in de productieketen. Desalniettemin blijft de structurele druk op apparatuurfabrikanten en autodealers bestaan en neemt de trend toe.

 

Productie en consumptie staan voor aanzienlijke risico's

Het belangrijkste kortetermijnrisico is gekoppeld aan de beschikbaarheid van de grondstoffen die nodig zijn voor de fabricage van voertuigen en batterijen. Dit is gebaseerd op zeer specifieke grondstoffen (lithium, koper, nikkel, waterstof, enz.), terwijl de massale, snelle overstap naar koolstofarme voertuigen sterke druk uitoefent op productie en aanbod. Deze trend zal waarschijnlijk voortduren op middellange en lange termijn gezien de eisen voor energieopslag.

Op korte termijn bestaat ook een aanzienlijk risico dat Europese fabrikanten en apparatuurleveranciers afhankelijk zijn van bepaalde landen en spelers. Dit is met name het geval in Europa, waar het verbod op de verkoop van traditionele verbrandingsvoertuigen in 2035 afhankelijk is van onvolwassen herindustrialisatieprojecten - mijnbouw en gigafabrieken - en de kwetsbaarheid voor crises in de toeleveringsketen vergroot (logistieke tekorten, maritieme blokkades, enz.).

Tot slot zal het sombere economische vooruitzicht een zeker negatieve impact hebben op de sector. Voertuigverkopen zijn zeer nauw verbonden met de gezondheid van een economie, en Coface voorspelt een vertraging van de mondiale economische groei tot 1,9% in 2023 (2,8% in 2022). Het consumentenvertrouwen is laag en de stijging van de kosten van leningen zal waarschijnlijk invloed hebben op de vraag. De prijs van voertuigen met een lage uitstoot zal op middellange termijn hoog blijven in een context waarin de kosten van energie de hele waardeketen beïnvloeden (productiekosten, de kosten van het exploiteren van dealers, enzovoort). Het gebrek aan laadnetwerken schrikt kopers ook af.

Het blijft nog te bezien of een deel van het economische model gebruik kan maken van innovatieve nieuwe mobiliteitsoplossingen zoals langetermijnverhuur, autodelen voor elektrische auto's of een abonnementsservice.